Συγκρατημένα αισιόδοξοι

 

Βαδίζοντας σταδιακά προς την έναρξη της ερχόμενης τουριστικής περιόδου όλοι λίγο πολύ αναρωτιόμαστε τι μας επιφυλάσσει το φετινό καλοκαίρι. Αρκετοί ενδεχομένως να θεωρούν ότι θα έχουμε μια εξαιρετική σαιζόν λόγω της πολύ καλής προηγούμενης τουριστικής περιόδου και ίσως λόγω κάποιων κρατήσεων που έχουν λάβει και οι οποίες συγκριτικά με τα δύο προηγούμενα έτη είναι αυξημένες. Ωστόσο επαρκούν τα έως τώρα δείγματα για να είμαστε πεπεισμένοι ότι θα διάγουμε μια εξίσου καλή τουριστική περίοδο?

 Ομολογουμένως το ότι γίνονται κρατήσεις είναι ένα θετικό δείγμα που δείχνει μια δυναμική για μια καλή σαιζόν αλλά πιστέψτε με αυτό δεν είναι αρκετό για να εγγυηθεί αυτό που όλοι προσδοκούμε. Αν αναλύσουμε περιληπτικά τα δεδομένα θα αντιληφθούμε ότι δεν είναι και τόσο ευοίωνα όπως παρουσιάζονται. Το ανακαινισμένο αεροδρόμιο της νήσου μας έφερε μεν τις πολυπόθητες αυξήσεις πτήσεων και επισκεπτών αλλά από ότι φαίνεται το ¨ταβάνι¨ του είναι χαμηλό για τις προσδοκίες όλων μας, ιδίως αυτών των 1600+ αιτήσεων χορήγησης άδειας ανέγερσης οικοδομής όπου κατετέθησαν το 2022 στην πολεοδομία μας και ενδεχομένως αρκετές εξ αυτών να κινηθούν είτε στο πρότυπο τουριστικό κλάδο ή στο κλάδο της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Θεωρητικά η πλειοψηφία των αδειών που κατετέθησαν αφορούν αγροτεμάχια τα οποία δύναται να αξιοποιηθούν και κατά μία ευρύτερη έννοια εμπορικά ιδίως στο τομέα του τουρισμού οπού αποτελεί την κινητήριο οικονομική δύναμη του νησιού μας σε ποσοστό άνω του 85%. Κατά προσέγγιση θα πω λοιπόν ότι ένα ποσοστό 65% επί του συνόλου θα αξιοποιηθεί στον τουρισμό (οτιδήποτε έχει εμπορική αξία είναι ως επί το πλείστον εντός οικισμού εντός ρυμοτομικών σχεδίων επομένως δεν διέπεται από το συγκεκριμένο χωροταξικό σχεδιασμό άρα είτε έχει ανοικοδομηθεί είτε δεν επείγει η έκδοση άδειας ανέγερσης) μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης . Ένα επιπρόσθετο ποσοστό της τάξεως του 5% στοχεύει να ενταχθεί στον πρότυπο κλάδο του τουρισμού μέσω κοινοτικών κονδυλίων και ένα 30% για ιδιοκατοίκηση- εξοχική κατοικία. Επομένως είτε λίγο είτε πολύ αν θεωρήσουμε ότι για να κατασκευαστεί εκ βάθρων ένα ξενοδοχείο απαιτούνται περίπου 2-2,5 χιλιάδες €/τμ δυσεύρετος ο όγκος τόσο μεγάλων κεφαλαίων, οδηγούμαστε στην λογική της ανέγερσης κατοικιών με εμπορική εκμετάλλευση. Κάθε κατοικία λοιπόν έχει έναν μέσο όρο θεωρητικού πληθυσμού 4-6 άτομα ενώ λίγες είναι οι περιπτώσεις που μπορεί να φθάσει τα 8-10 άτομα. Επομένως συζητάμε για ένα επιπρόσθετο εύρος κλινών (επί του συνόλου των υφιστάμενων και σε βάθος χρόνου) 5200 κλίνες έως και τις 16000 κλίνες. Σημειώστε ότι για πρώτη φορά (με τόσες χιλιάδες κλίνες) το νησί μας άγγιξε συνολικά ποσοστά πληρότητας άνω του 90 % τις περιόδους 12-25/07/2022 & 30/07-22/08/2022 κάτι το οποίο έδωσε την δυνατότητα ακόμα και σε καταλύματα που είχαν πρόβλημα ενοικίασης να ενοικιαστούν και μάλιστα σε καλές τιμές δημιουργώντας συγχρόνως και έναν αρνητικό αντίκτυπο για την σχέση ποιότητα τιμής το οποίο εν μέρει επηρεάζει τη συνολική εικόνα του τουριστικό μας προϊόν. Από εκεί και πέρα οι επισκέπτες που ήρθαν από το αεροδρόμιο ήταν 89.229 τον Ιούλιο και  86.332 τον Αύγουστο, από το λιμάνι του Πόρου άνω των 200.000 για την Περίοδο 1/07-31/08/2022 και άλλοι περίπου 50.000 για την ίδια περίοδο από τα υπόλοιπα λιμάνια της Κεφαλονιάς (Σάμης- Πεσσάδας – Φισκάρδου). Αυτό συνεπάγεται ότι το νησί μας μπορεί να δεχτεί μάξιμουμ 239- 240.000 επισκέπτες ανά μήνα .  Από εδώ και πέρα αρχίζουν τα ουσιαστικά προβλήματα τα οποία δυστυχώς θα πλήξουν την πλειοψηφία από εμάς λόγω της περαιτέρω αύξησης του τουρισμού.

1.   Δομές Υγείας (είναι μη αποδεκτό να διανύεις το λιγότερο 25+χλμ για να βρείς έναν ιατρό είτε αυτό λέγεται Ελειός είτε Έρισσος  και αν αναφερθούμε για μικροβιολογικό εργαστήριο αναφερόμαστε μόνο στη πρωτεύουσα και στο Ληξούρι 45+χλμ)

2.   Ύδρευση (Αποταμιευτήρες , τεχνητές και μη λίμνες στραγγίζονται μέσα στον Αύγουστο, χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Άσσος που τροφοδοτείται από το Φισκάρδο λόγω έλλειψης νερού)

3.   Οδικό δίκτυο (στενό, ανεπαρκή – κακοσυντηρημένο – με λακκούβες, σαμάρια , ακαθάριστο από χορτάρια κατά μήκος του δρόμου , με συχνά φαινόμενα κατολισθήσεων χωρίς ουσιαστικά αντίμετρα αυτών , χωρίς φωτισμό σχεδόν σε όλο το επαρχιακό οδικό δίκτυο, χωρίς προστατευτικά κιγκλιδώματα, με την διαγράμμιση είτε να αχνοφαίνεται είτε να την μαντεύεις )

4.   Χώροι στάθμευσης (πρόβλημα σχεδόν σε όλο το νησί Αργοστόλι, Λουρδά, Κατελειό, Σκάλα, Πόρο, Φισκάρδο, Άσσο , Αγία ευφημία, Ληξούρι - Πετανοί κ.α.)

5.   Συγκοινωνιακά προβλήματα ( κυκλοφοριακή συμφόρηση, ανύπαρκτη διασύνδεση των περιοχών – αστική συγκοινωνία υπανάπτυκτή)

6.   slots αεροδρομίου (σε ενδεχόμενη αύξηση ανεπαρκή)

7.   Μικρό εύρος χωρών που συνδέονται με απευθείας πτήσεις με το νησί μας ( έλλειψη διευρυμένου αγοραστικού κοινού)

8.   Εργατικό δυναμικό ( σε στέρηση ) – διασύνδεση ΙΕΚ , ΕΠΑΛ , Πανεπιστήμιο με τις επιχειρήσεις αμελητέα.

9.   Καταλύματα για να διαμείνει το εργατικό δυναμικό μηδενικά!

10.               Σώματα ασφαλείας για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών ομοίως σε στέρηση (πχ επάνδρωση αεροδρομίου με τους απαιτούμενους ένστολους , ομοίως και το λιμενικό κ.ο.κ)

11.               Καταλύματα για να διαμείνουν οι απαιτούμενοι εποχικοί ένστολοι, υγειονομικοί κτλ ανύπαρκτα

12.               Μέτρα πυροπροστασίας – πυρασφάλειας (κρουνοί -δρόμοι -σωλήνες παροχής νερού – αντλίες -προσωπικό- δεξαμενές πυρόσβεσης- οχήματα πυρόσβεσης)για τις νέες περιοχές που υπήρξαν αιτήσεις για την χορήγηση άδειας ανέγερσης οικοδομής

13.               Αποκομιδή απορριμμάτων (αγορά νέων κάδων ,νέες στάσεις , περισσότερο προσωπικό, περισσότερα απορριμματοφόρα , μεγαλύτερο κόστος ενέργειας , μισθοδοσίας και συντήρησης ) . Ομοίως και για την ανακύκλωση.

14.               Δίκτυο Ηλεκτρισμού (στην πλειοψηφία του είναι απαρχαιωμένο και υπερβαίνει έστω και παροδικά τα όρια του)

15.               Οργανωμένες Μαρίνες που να καλύπτουν διεθνή πρότυπα και προδιαγραφές και να φιλοξενούν με ασφάλεια πλήθος πολυτελών yacht ίσως μία αυτή που κατασκευάζεται στην Αγία Ευφημία -οψόμεθα.

16.               Πρόσβαση σε πολιτιστικά μνημεία και σημεία ενδιαφέροντος – πολύ περιορισμένη έως υπανάπτυκτη

17.               Κόστος δανεισμού απαγορευτικό ( τα επιχειρηματικά δάνεια κινούνται πάνω από 8,5% και δύναται να φτάσουν το 11% ενώ περιμένουν και νέα αύξηση)

18.               Συνεχόμενες κυλιόμενες ανατιμήσεις σε όλα τα αγαθά και υπηρεσίες λόγω ενέργειας, ζωοτροφών – πρόβλημα επισιτισμού – νέα αύξηση στο κόστος φαρμάκων για τα ζώα

19.               Μείωση της αγοραστικής δύναμης των ευρωπαίων πολιτών από 22-49% ανάλογα τη χώρα και το επάγγελμα. Ως φυσικό επακόλουθο τη μείωση των επισκεπτών με υψηλό εισόδημα.

20.               Τα υφιστάμενα χρέη των ιδιωτών – πολιτών προς τους ΟΤΑ (κυρίως Δήμο) , τα οποία διογκώνονται λόγω των ανατιμήσεων και της μείωσης της αγοραστικής τους δύναμης και τα οποία αποτελούν βραχνά για επενδύσεις των δεύτερων όσων αφορά τα ανωτέρω έργα .

21.               Η γεωμορφολογία του εδάφους που από μια οπτική αποτελεί μειονέκτημα λόγω ορεινότητας  που σημαίνει ότι δεν βοηθά στην δημιουργία μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων (το οποίο κατά κάποιο τρόπο αποτελεί σημαντικό έναυσμα για την αύξηση των πτήσεων και των δρομολογίων των ferry boat και την μεγέθυνση του αεροδρομίου αν απαιτούνταν) αλλά στον αντίποδα αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα και διαχρονική αξία για ποιοτικό τουρισμό στην περιοχή μας το οποίο στοχεύει σε υψηλές παροχές και βέλτιστη φιλοξενία.

22.               Αθλητικές υποδομές – δραστηριότητες ελάχιστες και περιορισμένες σε συγκεκριμένα σημεία

 

Όλα τα ανωτέρω μας φέρνουν στο σήμερα αντιμέτωπους με το διεθνή τουριστικό ανταγωνισμό καλούμενοι να υπερτερήσουμε στη τελική διαμορφωθείσα εικόνα για τον εκάστοτε επισκέπτη που θέλει και μπορεί να πάει διακοπές. Πράγμα ιδιαίτερα δύσκολο αν σκεφτεί κάποιος ότι στα σημεία σε σύγκριση με την Ιταλία, την Μάλτα, την Ισπανία και την Τουρκία χάνουμε. Αφού έχουν καλύτερες υποδομές, δομές υγείας, αεροδρόμια , μαρίνες, οδικό δίκτυο, ανάδειξη πολιτισμού και αρχαιολογικών μνημείων, καλύτερες και ογκωδέστερες  παροχές - δραστηριότητες και χωρικό εκτόπισμα με διαχρονικά ιστορικά δεδομένα ισότιμων κρατών . Ενώ με την πλειοψηφία στο οικονομικό τομέα κινούμαστε πάνω κάτω στο ίδιο κόστος ,μια ημέρα διαμονής στην Ελλάδα μπορεί να ισοδυναμεί με μια εβδομάδα διαμονής στην Τουρκία.

Το εγχείρημα όπως γίνεται αντιληπτό και κατανοητό είναι κάθε χρόνο όλο και πιο δύσκολο και πιο προβληματικό ιδίως για τους επαγγελματίες που έχουν πολλαπλάσια έξοδα εν αντιθέσει με τους καιροσκόπους (μη επαγγελματίες- που λειτουργούν περιστασιακά ότι κερδίσουν ) οι οποίοι δεν έχουν ξοδέψει τα πολλαπλάσια χρήματα που απαιτούνται για να παρουσιάσουν βάση των εγκεκριμένων και απαιτούμενων προδιαγραφών ένα αμιγώς τουριστικό προϊόν το οποίο πρέπει να είναι διεθνώς ανταγωνιστικό για να είναι βιώσιμο.  

Στο δια ταύτα το μέλλον της Κεφαλονιάς εξαρτάται από την επίλυση των ανωτέρω ζητημάτων και από την βραχυχρόνια μίσθωση! Από την βραχυχρόνια μίσθωση γιατί : Ένα ξενοδοχείο ή ΕΕΔΜΔ (κατηγορίας 3 κλειδιών και άνω πέραν του κόστους ανέγερσης ) έχει άμεσες ή έμμεσες σχέσεις εξάρτησης με άλλα 420 αλληλεξαρτώμενα επαγγέλματα που σημαίνει ότι υπάρχει ανακύκλωση του χρήματος και όχι περιορισμένο εύρος και στασιμότητα- αποταμίευση . Αυτή η εξάρτηση λοιπόν δημιουργεί σταθερά ζητούμενες αλλά και ανοδικές τάσεις στις θέσεις εργασίας συνεισφέροντας διευρυμένα στο τοπικό και εθνικό ΑΕΠ τόσο μέσω της ίδιας της επιχείρησης και των δραστηριοτήτων της όσο και μέσω των σχέσεων εξάρτησης που αναφέραμε. Επιπλέον δημιουργεί νέα απαιτούμενα και συναφή επαγγέλματα με τον τομέα του τουρισμού κυρίως λόγω του όγκου των επισκεπτών και των εξειδικεύσεων που απαιτεί εναντιθέσει με τη βραχυχρόνια μίσθωση όπου χρειάζεσαι μόνο τον εαυτό σου , supermarket άντε και κάνα καθαριστήριο μία φορά την εβδομάδα αν έχεις δεύτερη εργασία και δεν προλαβαίνεις ορισμένα πράγματα. Επίσης (η βραχυχρόνια μίσθωση) δεν υπόκεινται σε εξουθενωτικούς ελέγχους (αδήλωτη εργασία, υγειονομικό, πυρασφάλεια, εφορία κτλ )από ελεγκτικούς μηχανισμούς παρά μονο αν ταυτοποιούνται οι δηλωμένες έγκυρες κρατήσεις με τα έσοδα έξοδα που δηλώθηκαν στο κλείσιμο του έτους. Όπως καταλαβαίνεται η βραχυχρόνια μίσθωση δεν παράγει εισόδημα για άλλα επαγγέλματα πέραν αυτών που αναφέραμε, δεν συνεισφέρει στο κοινωνικό σύνολο (πλήν του σταδίου ανέγερσης και συντήρησης), δημιουργεί απώλεια θέσεων εργασίας , σκόπελο για την δημιουργία νέων ξενοδοχείων, δίνει διόδους στην παρανομία (δεν υπάρχει ταυτοπροσωπία και βιβλίο εισόδου) ,συμβάλει στη φοροδιαφυγή, επιβραδύνει την οικονομία, συρρικνώνει μια ενδεχόμενη ανάπτυξη, συντελεί στη στέρηση ιδίως νησιωτικών περιοχών, αποτελεί αξεπέραστο εμπόδιο στο να λυθούν παθογένειες ετών (πιο συγκεκριμένα να έρθουν δάσκαλοι, ένστολοι , υγειονομικοί, δημόσιοι λειτουργοί για την κάλυψη των κατά τόπους νησιωτικών κυρίως αναγκών) , συμβάλλει στη στέρηση των ασφαλιστικών εισφορών, διογκώνει τα χρέη των ασφαλιστικών ταμείων, αυξάνει τις ασφαλιστικές εισφορές , δημιουργεί αύξηση της φορολογίας και των εργοδοτικών εισφορών λόγω έλλειψης εσόδων, αποτελεί υγειονομική βόμβα κ.α.

 

Ήδη οι βίλλες λόγω όλων των ανωτέρω εμφανίζουν είτε έλλειψη κρατήσεων είτε μεγάλα κενά για τις περιόδους 01.04-15.06.2023 . Οπότε το ηθικό δίδαγμα είναι όπου ακούς πολλά κεράσια κράτα μικρό καλάθι, για αυτό πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, ταπεινοί και να λειτουργούμε με σύνεση με βλέμμα και στο αύριο όχι μόνο στο σήμερα.